Hoe overleef je het sterven van een dierbare? Wanneer je iemand mist, voel je je vaak intens eenzaam. Ook al heb je heel wat andere mensen om je heen. Manu Keirse, rouwexpert geeft tips om rouw de nodige ruimte te geven.
Voor mensen in je omgeving gaat het leven na enkele dagen weer zijn gangetje, maar dat van jou is tot stilstand gekomen op de dag van het sterven. Je staat geblokkeerd op de pechstrook van het leven en ziet iedereen rustig verder rijden.
Goedbedoelde adviezen als ‘het is tijd om je leven weer op te nemen’ helpen je niet vooruit, integendeel. Wanneer je na 45 jaar samenzijn je partner verliest, is het geen troost te horen dat je toch zoveel mooie jaren samen hebt gehad. Wanneer je kind sterft, ben je niet geholpen met: ‘Je moet vooruit, denk aan je andere kinderen.’
Geen mens is zo aanwezig als de persoon die wordt gemist.
Altijd en overal waar je gaat, loopt de ander met je mee. Je bent nooit meer alleen en toch voel je je verloren.
Het gemis wordt niet automatisch lichter met de tijd, maar kan na maanden juist zwaarder worden. De werkelijkheid dringt nu pas ten volle door en je bent bang dat de herinneringen zullen vervagen. Het voelt alsof je van de rouw in de kou terechtkomt.
"Of het verlies zich nu recent heeft voorgedaan of jaren geleden, veel mensen begrijpen niet dat het verdriet je telkens weer kan overvallen."
— Manu Keirse, rouwexpert
Die lege stoel aan tafel, de herinnering aan gezellige avonden samen, verjaardagen zonder de ander, maar ook het eerste sneeuwklokje in de tuin of een mooie lentedag, kunnen de pijn in alle hevigheid naar boven halen. Feestdagen zijn vaak treurdagen, dagen van intens gemis en groot verdriet.
Je verlies overleven is zware arbeid, rouwarbeid. Je wordt er doodmoe van en lijkt niet vooruit te komen. Bij momenten, vaak onverwacht, word je overspoeld door heftige emoties. Ze rollen over je heen als de golven van de zee. Soms heb je het gevoel dat het iets beter gaat en dan ineens val je weer terug. Dat is normaal. Weet dat er geen geen rechte weg loopt door het doolhof van verdriet. Je pijn kan zich uiten in boosheid en misschien reageer je je af op wie je het meest dierbaar is.
Geef rouw de broodnodige ruimte
Wees mild voor jezelf en neem je tijd. Rouw is voor iedereen anders en dus zul je je eigen weg moeten zoeken. Volgende tips kunnen je mogelijk helpen:
- Weet dat je de ander niet los hoeft te laten, maar anders moet leren vasthouden: in je herinneringen. Wie sterft, verhuist van de buitenwereld naar het hart.
- Verzamel mensen om je heen die met warmte en genegenheid blijven luisteren naar je pijn en gemis. Durf naar anderen uitreiken en uit te spreken wat je nodig hebt.
- Probeer ook niet de hele toekomst in één keer aan te kunnen: plan niet te ver vooruit, neem een dag of een halve dag per keer.
Lees ook het blogartikel: Troosten is … 3 sleutels voor troost
Meer weten over omgaan met rouw en verdriet?
In het webinar 'Wat je moet weten over verlies en verdriet' gaat rouwexpert Manu Keirse in op vragen zoals 'Hoe ga je om met verlies en verdriet?' en 'Hoe kan je mensen om je heen bijstaan?' .
In samenwerking met Lannoo.
