“Verlies is als een schaduw. Die vergezelt je altijd. Soms is je schaduw groot, soms klein. Hij volgt je of ligt voor je.” Treffende beeldspraak van Manu Keirse die tijdens zijn LifeTalks over verdriet binnenkomt. Hij vertelt over een triest onderwerp, maar brengt een boodschap van hoop. “Verdriet heeft te maken met liefde, met mensen die van elkaar houden.”
Rouwarbeid hoort bij verlies
Vreugde en verdriet liggen in het leven heel dicht bij elkaar. En toch gaan we moeilijk om met verdriet. Omdat verdriet een inspanning vraagt, of ‘rouwarbeid’ zoals Manu het zelf omschrijft. Die rouwarbeid moet je leveren bij elke vorm van verlies; verlies van gezondheid, een vriendschap die wegebt, een dierbare die overlijdt, een echtscheiding. We worden heel ons leven geconfronteerd met verlieservaringen, of we nu als tiener klasgenoten uit het oog verliezen of op latere leeftijd afscheid nemen van onze levenspartner.
Manu deelt die rouwarbeid op in 4 taken, waar hij in zijn boeken ook dieper op in gaat:
- Verlies onder ogen zien. Hier staat geen vaste deadline op. Moedig mensen aan om afscheid te nemen van de overledene en geef hun alle ruimte om hun verhaal te vertellen.
- De pijn van het verlies ervaren. Pijn proberen te vermijden, is het rouwgebeuren onnodig verlengen. “Verdriet is als golven die je op de meest onverwachte momenten overspoelen,” vertelt Manu hierover. Vermijd op dat moment als buitenstaander platitudes als “je bent nog jong” of “wees blij dat je je partner zo lang gekend hebt”.
- Pas je aan de wereld aan met je verlies. Iedereen vult verdriet op een andere manier in. Door naar hen te luisteren, help je rouwenden op verhaal te komen in het leven.
- Leer opnieuw te genieten van het leven. Om het in cijfers te gieten: gemiddeld heb je 3 jaar nodig om de dood van een volwassene te verwerken. Wanneer een kind sterft, is dat 7 jaar. Terug leren genieten vergt dus tijd.
Hoe help je mensen met diep verdriet?
- Door te praten: Vraag bij jezelf altijd af wat mensen vanuit hun verdriet aan mij te zeggen hebben. Dan krijg je een veel opener gesprek. Vermijd “hoe is het?” want het antwoord zal vaak “goed, zeker?” zijn. Start liever met “hoe ben je de laatste dagen doorgekomen?”
- Door te schrijven: Manu is een vat vol anekdotes, die we zo kunnen samenvatten: oprechte woorden die neergepend zijn, winnen aan kracht.
- Door iets te doen: Iemand die rouwt, snakt naar een klankbord. Luister naar hun verhalen. En nog eens. En nog eens. Kook een warme maaltijd of ga in hun plaats winkelen. Neem ze mee naar een event of bijeenkomst, zo verklein je de drempel om ergens alleen binnen te stappen.
“Verlies overleven is niet loslaten, maar anders leren vasthouden.”
__ Manu Keirse
Wie is Manu Keirse?
Manu Keirse is klinisch psycholoog, doctor in de geneeskunde en expert in rouw en verlies. Als auteur en spreker heeft hij talloze mensen geholpen om hun weg te vinden na ingrijpend verlies. Met warmte en wijsheid gidst hij je door tijden van verdriet.
Boeiende sprekers. Herkenbare verhalen. Verrijkende tips.
Over sommige kleine en grote dingen in het leven raak je nooit uitgepraat en kan je altijd bijleren. In onze LifeTalks webinars nemen boeiende sprekers je mee in hun expertise of vertellen hoe ze zelf uitdagingen hebben aangepakt. Gebaseerd op hun eigen verhaal!
In samenwerking met Lannoo.
